Menu

02. Từ ngữ chuyên ngành phát thanh

Lẽ dĩ nhiên một nhà báo phải làm chủ một số kỹ năng để có khả năng làm công việc của mình. Nhưng là một tay phỏng vấn hay tay viết cừ khôi chưa đủ. Trước hết cần phải biết đặt công việc của mình trong công việc của cả ê-kíp. Cái đó được gọi là chia sẻ văn hóa nghề nghiệp.

Chia sẻ văn hóa nghề nghiệp là nói chung một ngôn ngữ.

Dưới đây là bảng từ vựng gồm khoảng một chục từ.

Sapô: Phần viết được người thực hiện bản tin đọc lên để dẫn vào một phóng sự. Sapô còn được gọi là lời dẫn

Chân bài: Phần viết được người thực hiện bản tin đọc lên sau khi đã phát phóng sự và nó dùng để kết thúc đề tài

Mở bài: Phần bắt đầu một đề tài

Phần kết: Kết thúc một đề tài

Mở đầu: Thông tin đầu tiên của bản tin

Mở đầu giả: Là từ được dùng khi thông tin đầu tiên sẽ không được nhắc lại trong nội dung bản tin

Tin ngắn: Thông tin không được phát triển dưới dạng một đề tài trọn vẹn

Tin sâu: Phóng sự được nhà báo viết nhưng không có các đoạn trích phỏng vấn trong đó

Tiếng động: Phóng sự được thực hiện dưới dạng trích phỏng vấn

Tin sâu có tiếng động: Phóng sự kết hợp cả tin sâu và tiếng động

Kịch bản chương trình: Văn bản do người thực hiện bản tin soạn ra để giúp cho kỹ thuật viên phát sóng bản tin

Những từ vựng này chỉ là ví dụ. Đối với nhiều người, những từ này thật khó hiểu. Đối với những người làm phát thanh, đây là những từ dùng hàng ngày, những thuật ngữ được chia sẻ này là một trong những dấu hiệu của một thứ văn hóa chung.

Tôn trọng các qui trình.

Chia sẻ văn hoá nghề nghiệp cũng chính là tôn trọng các qui trình chung giúp cho công việc của mỗi người hòa vào tổng thể sản xuất chương trình phát thanh chung.

Ví dụ: hãy tưởng tượng một nhà báo lưu phóng sự của mình bất cứ chỗ nào trên hệ thống tin học trong đài, chứ không để nó trong thư mục được quy định dành cho phóng sự. Sau đó, vị nhà báo này về nhà, trong lòng chắc mẩm đã hoàn thành công việc, bởi vì phóng sự của mình đã sẵn sàng. Những đồng nghiệp được giao nhiệm vụ chuẩn bị chương trình của ngày hôm sau sẽ mất hàng giờ để tìm kiếm phóng sự đó. Nếu phóng viên tuân thủ qui trình, anh ta đã tiết kiệm được rất nhiều thời gian và những lo lắng cho các đồng nghiệp của mình.

Trong trường hợp hoài nghi, cần phải hỏi cấp trên.

Đôi khi một cộng sự phải đối mặt với tình huống đặc biệt. Anh ta không biết phải quyết định thế nào. Trong trường hợp đó, chớ nên do dự, hãy nêu vấn đề đó với sếp của mình.